BANANATION

Koop je deze banaan met sticker eerder dan een banaan zonder sticker?

Wij willen graag duidelijk maken dat deze stickers nog weinig betekenis geven aan de leef- en werkomstandigheden van de plantage boeren. Alle bananen met deze stickers zijn bananen waar veel plantage boeren hard voor werken maar heel weinig aan verdienen.

Oh...en de bananen zijn allemaal hetzelfde. Je betaalt gewoon voor een merk een paar centen meer!

Wat zijn de meest producerende landen ?

[1] Banaan. Voedingscentrum; [datum onbekend]. https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/banaan.aspx

[2] Boon J. Factsheet bananas. Fruit&VegetableFacts. 2016;2-3:7. http://www.fruitandvegetablefacts.com/sites/default/files/Factsheet%20BANANEN%20site.pdf

[3] Where bananas are grown. Bananalink; [datum onbekend]. http://www.bananalink.org.uk/all-about-bananas

[4] Banaan, consumptiecijfers. Voedingscentrum; [datum onbekend]. https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/banaan.aspx#blok11

[5] Banaan (vrucht), verwerking in voedingsmiddelen. Wikipedia; [laatst bewerkt op 01/01/19]. https://nl.wikipedia.org/wiki/Banaan_(vrucht)#Verwerking_in_voedingsmiddelen

Hoe ziet de productieketen (weg van de producent tot consument) er uit?

Zoals je kan zien is de werkverhouding heel verschillend. Er vindt veel meer mensenwerk plaats op de plantages dan tijdens de reis of verwerking in Nederland van de bananen. Daarnaast kun je ook zien dat de productie van bananen veel langer is dan de verwerking (rijping) in Nederland.  In deze productieketen zitten veel verschillende schakels van de banaan tot de consument. De plantage boeren zijn het belangrijkste onderdeel van deze productieketen en toch nog onderbetaald.

Ten opzichte van het werk dat de plantage boeren verrichten zouden zij juist meer moeten  verdienen. Toch?  Dit is dus niet het geval en wij vertellen je graag meer erover bij de ethische en sociale problemen in deze keten.

Neem hier een kijkje op de bananenplantage in Costa Rica:

https://www.youtube.com/watch?v=BJxENRTgdyU 

[5] [Internet]. Fyffes.nl. 2019 [cited 3 March 2019]. Available from: http://www.fyffes.nl/resource-centre/download/1_-_The_Banana_JourneyDUT.pdf

[6] Schooltv: Hoe rijpen bananen? In de rijpkamer. NTR; 2015.

Welke ethische en sociale problemen doen zich voor in de keten?

De vijf grootste bananen producerende landen zijn India, China, Filipijnen, Ecuador en Brazilië. Deze landen zijn goed voor circa 40% van de wereldwijde bananenproductie. De belangrijkste exportlanden zijn Ecuador, Costa Rica, Panama, Honduras, Suriname, Colombia, Guatemala en de Filipijnen.

Dit zijn bijna allemaal derdewereldlanden te noemen, en als er iets in een derdewereldland geproduceerd wordt, kunnen er snel vragen worden gesteld over de ethische en sociale omstandigheden.

Laten we eerst eens kijken hoeveel de boer krijgt voor een standaard, niet Fairtrade banaan. Een boer krijgt voor “normale bananen” 13 cent per kilo. Dit is natuurlijk niet zoveel. Ook moet de boer zwaar werk doen. De bananen worden vervoerd over een rails, die de boer vooruit trekt (zie filmpje hieronder!)

Veel mensen kijken naar Fairtrade bananen. De Fairtrade beweging helpt boeren in ontwikkelingslanden een betere plek te verwerven in de handelsketen. Met andere woorden: betere werkomstandigheden. In Nederland is de Max Havelaar stichting verantwoordelijk voor het Fairtrade keurmerk.

Toch bestaan er over de Fairtrade beweging een aantal misverstanden. Over het algemeen gaat bijvoorbeeld de opbrengst meer naar projecten als scholing, huisvesting en water. Lang niet alles gaat naar lonen voor de boeren. Nou is dit natuurlijk niet erg, maar er zou wel meer bewustzijn over kunnen zijn. 

Meer over de ethische en sociale problemen zien? Klik dan op de link hieronder!

https://www.youtube.com/watch?v=qHTv1PnvCdE&t=673s

(1)De Volkskrant. Chiquita en Fyffes samen de grootste.Volkskrant. [11-3-2014 ]                                [De Waard P.] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/chiquita-en-fyffes-samen-de-grootste~b262afd3/

(2) Fairtrade Max Havelaar Nederland. Wat is Fairtrade? Max Havelaar.                                         [Datum onbekend] [ auteur onbekend]

http://maxhavelaar.nl/wat_is_fairtrade

(3) One World. Vier misverstanden over fairtrade. One World. [28-06-2016] [Stavenuiter S.]

https://www.oneworld.nl/duurzaamheid/vier-misverstanden-over-fairtrade/

Welke knelpunten hebben prioriteit?

De twee knelpunten die bij sociale en ethische problemen zijn genoemd zijn alle twee belangrijk. Maar als we naar de werkomstandigheden gaan kijken op gecertificeerde en niet gecertificeerde bananenplantage heeft het eerst genoemde knelpunt voor ons prioriteit. Bananenboeren op een Fairtrade plantage, of gecertificeerde plantage, hebben betere werkomstandigheden. Zo blijkt uit onderzoek van True Price dat gecertificeerde boeren bedrijven altijd beter af zijn qua werkomstandigheden dan niet gecertificeerde bedrijven.

Naar onze mening zouden de niet gecertificeerde bananenboeren allemaal gecertificeerd moeten worden. Hierdoor kan ons knelpunt met prioriteit voor een deel verbeterd worden. Natuurlijk is dit allemaal makkelijker gezegd dan gedaan. Maar met onze marketing stunt hopen wij hierbij een handje te kunnen helpen.

Als we gaan kijken naar het salaris dat de boeren krijgen, hebben alle twee de knelpunten prioriteit. Het salaris is in beide gevallen namelijk extreem laag.

Het klinkt misschien raar dat men voor een Fairtrade banaan meer betaald, maar de boer er niet op vooruit gaat qua salaris. Echter is uit een onderzoek van Fedes van Rijn, onderzoeker bij Wageningen Economic Research (WUR), gebleken dat dit geen leugen is. Uit zijn onderzoek blijkt dat er niet altijd een verschil hoeft te zijn tussen gecertificeerde en niet-gecertificeerde plantages. Hierbij werd dan vooral gekeken naar verschil in salaris. Hier proberen wij met onze marketingstunt de consument dan ook bewust over te laten worden. Een duurdere banaan betekent niet altijd meer geld voor de boer.

OneWorld. Vier misverstanden over fairtrade; 28-06-2016.

https://www.oneworld.nl/duurzaamheid/vier-misverstanden-over-fairtrade/

De Volkskrant. Keurmerken als Fairtrade en UTZ geen garantie voor betere omstandigheden boer: ‘Erg weinig bewijs’; [datum onbekent].https://www.volkskrant.nl/economie/keurmerken-als-fairtrade-en-utz-geen-garantie-voor-betere-omstandigheden-boer-erg-weinig-bewijs-~b90d06ce/

Welke oplossingen/successen zijn er ?

De meest voor de hand liggende oplossing is natuurlijk Fair Trade. Ondanks dat er toch nog hier en daar wat knelpunten en vooral verbeterpunten zijn bij Fair Trade, is het wel een goed begin. Uit rapport is gebleken dat de Fairtrade handelsvoorwaarden een uitzondering waren op de bananenmarkt met een constante prijzen die goed van pas kwamen in de supermarkt oorlogen, maar niet leiden tot de benodigde duurzame en rendabele productie. 

Een groot succes van Fairtrade. Fairtrade heeft de productieketen van bananen soepeler  willen laten verlopen om zo meer kansen te geven aan de plantage boeren. Met deze actie verzorgde Fairtrade voor een ketensamenwerking die effect had op de economische ontwikkeling van de streek en hiermee een vredesproces creëerde in de bananen regio's Uraba en Magdalena, die zwaar te lijden hadden onder het gewelddadige conflict van Colombia. 

Een andere oplossing is het uitsluiten van bananen verkoop waarbij geen sprake is van verbetering voor de plantage boeren of voor de productieketen. Onder andere heeft retailorganisatie PLUS haar totale bananenverkoop tot alleen Fairtrade gezet. Dit betekent dat alleen Fairtrade bananen te koop zijn in alle PLUS filialen, wat een oplossing is om mensen niet meer de keuze te laten maken om bananen te kopen waarbij de leefomstandigheden van de plantage boeren slecht zijn. 

Solidaridad is een organisatie die oplossingen zoekt voor de ongelijke verdeling in de productieketen van bananen. Daarbij traint Solidaridad de boeren en geeft hen duurzame alternatieven voor het gebruik van pesticiden. Wat hopelijk bevordert de gezondheid als de plantage boeren hiermee minder gaan werken. Daarnaast hebben ze ook een voedselzekerheid programma opgezet waarbij er voor iedereen toegang verleend wordt om gezond en betaalbaar voedsel te krijgen. Verder probeert Solidaridad om samen te werken met grote bedrijven uit de groene- fruitindustrie om duurzaamheid uitdagingen aan te pakken. 

De trainingen worden met behulp van NGO’s, overheden en bedrijven aangeboden aan boeren en arbeiders oom duurzaam landgebruik en betere productietechnieken te gebruiken. Om zo niet alleen de boeren een eerlijke kans te geven maar ook minder schade aan het milieu te veroorzaken. De boeren krijgen ook de kans om duurzame producten bij de afzetmarkt te verkopen door middel van financiële belemmeringen voor de plantage boeren weg te nemen. 

[1] the Corporation for Rural Business Development. An Evaluation of Fairtrade Impact on Smallholders and Workers in the Banana Sector in northern Colombia [Internet]. Rijksoverheid Nederland; 2014 p. 5,6,7. Available from: http://s3-eu-west-1.amazonaws.com/maxhavelaar.nl/keplarcms/items/imagevalues/000/001/181/original/Final_Report_Fairtrade_Banana_Impact_Colombia_-_Febr2014.pdf?1391165615

[2] 4. Groente & Fruit [Internet]. Solidaridad. 2019 [cited 5 March 2019]. Available from: https://www.solidaridad.nl/supply-chains/groente-fruit

Ons helpen het doel te bereiken? Deel deze site via jouw social media.

Alvast bedankt!